Trump'tan Geri Adım: Ukrayna Planı Son Teklif Değil

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmek amacıyla hazırlanan ve Kiev yönetimine sunulan tartışmalı plan hakkında dikkat çeken bir düzeltmede bulundu. Ukraynalı müttefiklerin ve Batılı liderlerin plandaki bazı maddelere ilişkin derin endişelerini dile getirmesinin ardından Trump, masadaki taslağın 'son teklif' olmadığını açıkladı. Beyaz Saray'da basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Trump, 'Bir şekilde savaşı bitirmemiz gerekiyor, bu yüzden üzerinde çalışıyoruz' diyerek müzakere kapısının hala açık olduğunu işaret etti. Bu açıklama, Pazar günü İsviçre'nin Cenevre kentinde ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve Ukrayna güvenlik yetkililerinin katılımıyla gerçekleştirilecek kritik zirve öncesinde geldi.

Müttefiklerden ortak bildiri: Ekstra çalışma gerekiyor

Güney Afrika'da düzenlenen G20 zirvesi kapsamında bir araya gelen Avrupa, Kanada ve Japonya liderleri, Trump'ın barış planına ilişkin ortak bir bildiri yayımladı. Kanada, Fransa, Almanya, İngiltere ve İtalya gibi ülkelerin imza attığı açıklamada, mevcut taslağın 'adil ve kalıcı bir barış için gerekli unsurları barındırdığı' ancak üzerinde 'ekstra çalışma yapılması gerektiği' vurgulandı.

Liderlerin en büyük çekincesi, sınırların zorla değiştirilmemesi ilkesi ve Ukrayna ordusu üzerine getirilmesi planlanan kısıtlamalar oldu. Yapılan açıklamada, 'Ukrayna'nın silahlı kuvvetlerine yönelik önerilen sınırlamalardan endişe duyuyoruz. Bu durum ülkeyi gelecekteki saldırılara karşı savunmasız bırakacaktır' ifadesine yer verildi. Ayrıca NATO ve AB ile ilgili maddelerin uygulanabilmesi için üye ülkelerin onayının şart olduğu hatırlatıldı.

Zelenski'den tarihi itiraf: En zor anlarımızdan biri

Sürecin merkezindeki isim olan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkesinin içinde bulunduğu durumu 'tarihin en zor anlarından biri' olarak nitelendirdi. Washington'ın baskısı altında olduklarını ima eden Zelenski, ülkesinin ya onurunu kaybetmek ya da en önemli ortağını kaybetmek gibi zorlu bir seçimle karşı karşıya kaldığını belirtti. Buna rağmen Amerikalılarla 'yapıcı' bir şekilde çalışacaklarını söyleyen Ukrayna lideri, Rusya ile olası müzakereler için kurulacak ekibin başına Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak'ın getirildiğini duyurdu.

Tartışılan plan neleri içeriyor?

Kamuoyuna sızan ve diplomatik kulislerde tartışılan 28 maddelik ABD planı, Ukrayna'nın ciddi toprak tavizleri vermesini öngörüyor. Taslağa göre Ukrayna birliklerinin; Donetsk, Luhansk ve Kırım'dan tamamen çekilmesi, Herson ve Zaporijya bölgelerinde ise sınırların mevcut çatışma hatları boyunca dondurulması öneriliyor.

Planın en çok tepki çeken maddelerinden biri de Ukrayna ordusunun personel sayısının 600 bin ile sınırlandırılması. Buna karşılık Kiev'e 'güvenilir güvenlik garantileri' vaat ediliyor ancak detaylar belirsizliğini koruyor. Ayrıca Rusya'nın küresel ekonomiye yeniden entegre edilmesi, yaptırımların kaldırılması ve G7 grubuna (yeniden G8 olarak) dahil edilmesi de taslakta yer alan maddeler arasında. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise söz konusu planı bir çözümün 'temeli' olarak gördüklerini ancak Kremlin'in hem esnekliğe hem de savaşmaya hazır olduğunu belirtti.