Yılın En büyük İklim Zirvesi COP30 Yarın Amazon'da Başlıyor

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 30. Taraflar Konferansı (COP30), Brezilya'nın Belem kentinde yarın başlıyor. Amazon Ormanları'na açılan kapı olarak bilinen Belem, bu yıl 'Amazon COP'u' olarak anılacak. Zirvede, dünyanın en büyük tropikal yağmur ormanlarının korunması ve iklim değişikliği ile biyoçeşitlilik kaybıyla mücadeleye katkısı vurgulanacak.

COP30, Paris Anlaşması'nın 10. yılı kapsamında, ülkelerin iklim hedeflerini içeren Ulusal Katkı Beyanları (NDC) ve küresel ısınmayı 1,5–2 derece ile sınırlama hedeflerini tartışacak. Ancak veriler, NDC sürecinde ülkeler arası ilerlemenin yavaş olduğunu gösteriyor: 74 ülke raporlarını sunarken, 123 ülke henüz raporlarını BM'ye iletmedi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Liderler Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada, '1,5 derece hedefinin tutturulmasında başarısız olduk' dedi ve küresel çabanın artırılması çağrısında bulundu.

Yapay Zeka, Tarım ve Teknoloji Zirvede Öne Çıkıyor

COP30'un tematik programları 10-20 Kasım tarihleri arasında gerçekleşecek. 10-11 Kasım'da uyum, şehirler, altyapı, su ve döngüsel ekonomi konuları ele alınacak. Tarımda yapay zekanın kullanımı ise zirvenin dikkat çeken başlıkları arasında. Yapay zeka sistemlerinin, çiftçilere doğru hava tahminleri sunarak üretim süreçlerini optimize etmesi ve tarımın iklim değişikliğine karşı daha dirençli hale gelmesi planlanıyor.

12-13 Kasım'da iklim krizinin sağlık, eğitim, istihdam ve insan hakları boyutları tartışılırken, 14-15 Kasım'da enerji, sanayi, ulaşım, finans ve karbon piyasalarına odaklanılacak. 17-18 Kasım'da ormanlar, okyanuslar, biyolojik çeşitlilik ve gençlerin katılımı gündeme gelirken, 19-20 Kasım'da tarım, gıda güvenliği, kadın ve toplumsal cinsiyet konuları ele alınacak.

Fosil Yakıt Lobiciliği ve Finansal Zorluklar Tartışılacak

Harvard Üniversitesi Çevre Sağlığı Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Alexander More, zirvenin ana gündeminin finansal sorunlar ve ticaret etrafında şekilleneceğini belirtti. More, yapay zekanın yüksek enerji tüketimi ve maliyetinin şirketler ve hükümetler üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı.

George Mason Üniversitesi'nden Prof. Dr. Edward Maibach ise fosil yakıt endüstrisinin COP süreçlerinde aşırı etkili olduğunu belirterek, 'Her yıl fosil yakıt şirketleri toplantılara adeta bir lobi ordusu gönderiyor. COP toplantılarından dışlanmaları, iklim ve insan sağlığı için kritik önem taşıyor' dedi.

ABD ve Uluslararası Katılım

ABD'nin Paris Anlaşması'ndaki belirsiz tutumu, COP30 katılımını etkilerken, 'America Is All In' platformu aracılığıyla eyalet ve yerel liderlerin zirveye güçlü katılımı planlanıyor. Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Liderler Genel Kurulu'nda 60'tan fazla ülkenin temsilcilerini ağırladı.

Zirve, Kyoto Protokolü'nün CMP20, Paris Anlaşması'nın CMA7 ve BM danışma komiteleri toplantılarına da ev sahipliği yapacak. COP30, finansal, teknolojik ve toplumsal boyutlarıyla iklim mücadelesinin geleceğini şekillendirecek kritik bir dönemeç olarak değerlendiriliyor.