Letonya, 'İstanbul Sözleşmesi'nden çekiliyor

Letonya'nın kamu yayıncısı LSM'nin haberine göre, parlamentoda geçen hafta yapılan ilk oylamanın ardından sözleşmeden ayrılmaya ilişkin ikinci oylama da gerçekleştirildi.

13 saatten uzun süren tartışmaların ardından alınan karar, 100 sandalyeli parlamentoda 56 'evet', 32 'hayır' ve 2 'çekimser' oyla kabul edildi.

Kararın yürürlüğe girebilmesi için Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics'in 10 gün içinde onay vermesi gerekiyor. Cumhurbaşkanı, çekilme kararını parlamentoya geri gönderme hakkına sahip olsa da, parlamento yasayı aynı şekilde tekrar onaylarsa Rinkevics yeniden itirazda bulunamıyor.

Cumhurbaşkanı Rinkevics, oylamanın ardından X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, kararı 'ideolojik veya siyasi gerekçelerle değil, devlet çıkarları ve hukuki hususlar açısından' değerlendireceğini ifade etti.

Kararın referanduma götürülme ihtimali bulunsa da, mevcut kriterler nedeniyle bunun oldukça zor olduğu belirtiliyor. Ayrıca bazı siyasi partiler, çekilme kararını Anayasa Mahkemesine taşımayı değerlendiriyor.

Parlamento önünde kitlesel protesto

Kararın ardından Letonya Parlamentosu önünde çok sayıda kişi protesto gösterisi düzenledi.

Sözleşmeden çekilme yasası, sağcı muhalefet partisi Latvia First (Letonya İlk Sırada) tarafından gündeme getirildi ve hükümet koalisyonundaki üç partiden birinin desteğiyle kabul edildi.

Latvia First Partisi temsilcisi Inguna Millere, Politico'ya yaptığı açıklamada, İstanbul Sözleşmesi'nin 'cinsiyet ideolojisine dayalı radikal feminizmin ürünü' olduğunu savunarak, sözleşmenin 'şiddetle mücadeleyle hiçbir ilgisi olmayan siyasi bir pazarlama' olduğunu öne sürdü.

Rusya ve Azerbaycan imzalamayı reddetmişti

Asıl adı 'Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi' olan İstanbul Sözleşmesi, 2011'de İstanbul'da yapılan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 121. toplantısında kabul edildi.

Avrupa Birliği sözleşmeyi 2017'de imzalarken, Rusya ve Azerbaycan imzalamayı reddetti. Çekya, Slovakya, Litvanya, Macaristan, Ermenistan ve Bulgaristan ise imzalamış ancak yürürlüğe koymamıştı.

İstanbul Sözleşmesi, toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki bazı maddeleri nedeniyle geleneksel aile yapısına zarar verdiği gerekçesiyle tartışmalara yol açmış, Türkiye 2021'de sözleşmeden çekilmişti.