İsviçre'de Kritik Referandum: Zenginlere Yüzde 50 Miras Vergisi

Dünyanın en varlıklı bireyleri için finansal bir sığınak ve 'vergi cenneti' olarak tanınan İsviçre, pazar günü tarihi bir referanduma ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Karlı zirveleri, bankacılık gizliliği ve servet koruma politikalarıyla özdeşleşen ülke, bu kez sosyal politikalar ve iklim finansmanı ekseninde radikal bir değişimi tartışıyor. Sosyal Demokrat Parti'nin gençlik yapılanması tarafından gündeme getirilen ve ulusal oylamaya sunulan teklif, ülkedeki süper zenginler için dengeleri değiştirebilecek nitelikte.

50 Milyon Frangı Aşan Servete Yüzde 50 Kesinti

30 Kasım Pazar günü gerçekleşecek oylamada seçmenler, 50 milyon İsviçre frangını (yaklaşık 53,57 milyon euro) aşan miras ve vasiyet yoluyla intikaller üzerine yüzde 50 miras vergisi getirilip getirilmemesine karar verecek. 'Sosyal ve Mali Açıdan Adil Bir İklim Politikası İçin' başlığıyla sunulan tasarı, toplanacak gelirin doğrudan iklim değişikliği ile mücadele projelerine aktarılmasını öngörüyor.

Teklifin mimarları, İsviçre Konfederasyonu'nun iklim hedeflerine ulaşmak için yılda milyarlarca franka ihtiyaç duyduğunu belirterek, 'İklim tahribatından başlıca sorumlu olan kesimler, çözümün finansmanına daha fazla katkıda bulunmalı' tezini savunuyor. Tasarının yasalaşması için halkın yüzde 50'sinden fazlasının ve 26 kantonun çoğunluğunun onayı gerekiyor.

İş Dünyası ve Aile Şirketleri Tedirgin

Sandıktan çıkacak sonuç ne olursa olsun, referandum süreci İsviçre iş dünyasında ciddi endişelere yol açmış durumda. Teknoloji ve sanayi sektörünün çatı kuruluşu Swissmem, önerilen verginin sadece bireysel servetleri değil, ülke ekonomisinin bel kemiği olan aile işletmeleri ve KOBİ'leri de vuracağını savunuyor. Yapılan açıklamalarda, bu tür bir vergilendirmenin kuşaklar boyunca inşa edilen işletmelerin elden çıkarılmasına ve on binlerce kişilik istihdam kaybına yol açabileceği uyarısında bulunuluyor.

ETH Zürih'teki KOF İsviçre Ekonomi Enstitüsü'nden kıdemli araştırmacı Isabel Martinez, benzer endişelerin 2015 yılında 2 milyon frankı aşan servetler için önerilen yüzde 20'lik vergi oylamasında da yaşandığını hatırlattı. O dönemde nüfusun çok küçük bir kısmını ilgilendirmesine rağmen halkın yüzde 71'i, ekonomiye zarar vereceği korkusuyla tasarıyı reddetmişti.

Vergi Cenneti İmajı Zedelenir mi?

Uluslararası varlık yönetiminde 2,2 trilyon dolarlık hacmiyle dünya lideri olan İsviçre, bu tür tartışmaların 'güvenli liman' imajını zedelemesinden çekiniyor. Singapur ve İngiltere gibi rakiplerin yükselişi sürerken, varlıklı bireylerin İsviçre'ye taşınma planlarını ertelediğine dair anekdotlar finans çevrelerinde konuşulmaya başlandı.

Ancak anketler, İsviçre halkının mevcut ekonomik statükoyu koruma eğiliminde olduğunu gösteriyor. Son yapılan araştırmalara göre, seçmenlerin yaklaşık yüzde 75'inin tasarıya 'hayır' demesi bekleniyor. Uzmanlar, miras vergisi uygulamalarının dünya genelinde gelir eşitsizliğini azaltma potansiyeli taşısa da, OECD verilerine göre toplam vergi gelirleri içindeki payının oldukça düşük kaldığına (yüzde 0,41) dikkat çekiyor.