Avrupa gorili Zeytin Türkiye’de kalacak

 Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP), İstanbul Havalimanı’nda 21 Aralık 2024’te ele geçirilen ve sosyal medyada “Zeytin” adıyla tanınan yavru gorile yapılan DNA testi sonucunda hayvanın Nijerya menşeli olmadığının tespit edildiğini ve Türkiye’de kalmasına karar verildiğini açıkladı.

Genel Müdürlükten yapılan yazılı açıklamada, Zeytin’in Nijerya’dan Tayland’a transit geçiş yapacak bir kargoda bulunduğu ve kontrolde Nesli Tehlike Altında Olan Yaban Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES) belgesinin bulunmadığı hatırlatıldı.

CITES belgesi bulunmaması nedeniyle yavru gorile el konulduğu ve ardından sağlık kontrolünden geçirilerek İstanbul’daki bir hayvanat bahçesinde koruma altına alındığı belirtildi. Açıklamada, sosyal ve görsel medyaya konu olan yavru gorile vatandaşlarca “Zeytin” isminin verildiği de vurgulandı.

Zeytin’in yakalandığı ilk andan itibaren hayvan refahı ve sağlığının gözetildiği ifade edilirken, iade süreci ile ilgili şunlar kaydedildi:

"Zeytin’in, CITES’e göre, ihraç eden ülkenin geri talep edebilme hakkına sahip olması nedeniyle Nijerya tarafından iade işlemi için resmi talepte bulunulmuştur. İadeye ilişkin süreçte; hayvanın yasa dışı ticarete konu edilmeyeceğine dair güvence alınması, maruz kaldığı stresin en aza indirilmesi ve iki ülke arasındaki iklim koşullarının uygunluğu gibi faktörler değerlendirilmiştir. Tüm şartların uygunluğu göz önünde bulundurularak iade sürecine yönelik planlamalar yapılmıştır."

Batı Ova gorili olduğu tespit edildi

İade işlemleri sırasında Zeytin’in Nijerya’ya ait bir tür olup olmadığının netleştirilmesi için DNA testi yapılmasınakarar verildi. Ankara Üniversitesi Evrimsel Genetik Laboratuvarı koordinasyonunda yürütülen testin sonucunda Zeytin’in Batı Ova gorili olduğu tespit edildi. Bu gelişme, Nijerya’nın Zeytin’in menşei ülkesi olmadığı bilgisini doğruladı.

Açıklamada, bu durumun Zeytin’in korunması ve ilgili mevzuatlara uygun olarak yeniden değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek, şu ifadeler paylaşıldı:

"CITES Taraflar Konferansı (COP-19) kararları doğrultusunda, el konulan hayvanlar için yerleştirme yerleri belirlenirken insancıl koşullar ve yaşam süresi boyunca uygun bakım sağlamak taahhüt edilmiştir. Nijerya’nın menşei ülke olmaması nedeniyle Zeytin’in Türkiye’de bir hayvanat bahçesinde kalmasına karar verilmiştir. Bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da Zeytin emin ellerde yaşamını sürdürecek ve gerekli bakımı titizlikle yapılacaktır. Türkiye olarak biyolojik çeşitliliğimizi ve yaban hayatını geleceğe taşımak için özveriyle çalışmaya devam edeceğiz."