Akdeniz'in Kalbi İstanbul'da Atacak: İklim Merkezi 2026'da Açılıyor

Mısır'ın başkenti Kahire'de 2-5 Aralık tarihleri arasında düzenlenen 24. Barselona Sözleşmesi Taraflar Konferansı (COP24), Türkiye açısından stratejik öneme sahip kararlara sahne oldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank'ın Türkiye'yi temsil ettiği oturumlarda, Akdeniz havzasının geleceği için kritik adımlar atıldı. Toplantının en önemli çıktılarından biri, daha önceki görüşmelerde kararlaştırılan ancak uygulama takvimi netleşmeyen Akdeniz Bölgesel İklim Değişikliği Faaliyet Merkezi'nin (CC/RAC) İstanbul'da kurulması süreci oldu. Alınan son kararla birlikte merkezin görev ve yetki alanları belirlendi, bütçesi onaylandı ve 2026 yılı itibarıyla fiilen faaliyete geçmesi konusunda mutabakata varıldı. Türkiye ayrıca Sözleşmenin Uyum Komitesi üyeliğine asil üye olarak tekrar seçilme başarısı gösterdi.

Akdeniz'in Yüzde 30'u Koruma Altına Alınacak

İstanbul'da kurulacak olan bu stratejik merkez, Akdeniz ekosisteminin korunması adına hayati bir misyon üstlenecek. Merkezin temel hedefleri arasında, biyolojik çeşitliliğin korunması amacıyla 2030 yılına kadar Akdeniz'in en az yüzde 30'unun koruma altına alınması yer alıyor. Merkez, özellikle 2026-2035 Akdeniz Bölgesel İklim Değişikliğine Uyum Çerçevesi'nin uygulanmasına öncülük edecek. Bu kapsamda, Akdeniz'in iklim direncini artırmaya yönelik bölgesel projeler, politika süreçleri ve ortak kapasite geliştirme çalışmaları, İstanbul merkezli bu güçlü kurumsal yapı altında koordine edilecek.

Türkiye İklim Eyleminin Merkezinde

Bakan Yardımcısı Fatma Varank, alınan kararların Türkiye'nin bölgesel liderliğini pekiştireceğini vurguladı. Bu gelişmenin yeni bir dönemin başlangıcı olduğunu belirten Varank, Türkiye'nin hem ulusal hem de uluslararası ölçekte iklim eyleminin merkezinde yer alacağını ifade etti. Varank ayrıca, Türkiye'nin COP31'e ev sahipliği yapma hedefinin bu süreci çok daha stratejik bir hale getirdiğine dikkat çekti. Bölgesel İklim Değişikliği Faaliyet Merkezi'nin çalışmaları kapsamında Türkiye, dünyaya örnek olacak bir pilot projeyi de hayata geçirmeye hazırlanıyor. CAMP İzmir Kıyı Alanları Yönetim Programı Projesi ile İzmir kıyılarında iklim uyumu, mavi ekonomi odaklı sürdürülebilir kalkınma ve entegre kıyı alanları yönetimi konularında yol gösterici bir model ortaya konulacak. Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü ile uluslararası işbirliğinde yürütülecek bu proje, 2026-2027 yıllarını kapsayacak.

Kahire Deklarasyonu ve Çevre Ödülleri

Konferansın Bakanlar Oturumu'nda, Akdeniz'in korunması ve kirlilikle mücadele kararlılığını içeren Kahire Deklarasyonu kabul edildi. Deklarasyonda, sürdürülebilir mavi ekonomi uygulamalarının hızlandırılması ve plastik kirliliğinin azaltılması gibi ana hedefler kayıt altına alındı. Ayrıca Akdeniz ile uyumlu çalışmalar yürüten yerel yönetimlere verilen 'İstanbul Çevre Dostu Şehirler Ödülü'nün sahipleri de belli oldu. Ödülü bu yıl İspanya'nın Almeria kenti kazanırken, Türkiye'den Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ikincilik, Antalya Büyükşehir Belediyesi ise üçüncülük ödülüne layık görüldü. Bakan Yardımcısı Varank, temasları kapsamında Slovenya, Fransa ve BM temsilcileriyle ikili görüşmeler gerçekleştirerek 2053 net sıfır emisyon hedefi ve sıfır atık yaklaşımı konularını ele aldı.