20 Kasım Çocuk Hakları Günü: Gazze'de Çocuk Hakları

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve yerel sağlık kuruluşlarından gelen verilere göre, Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'ten bu yana süregelen çatışmalar, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin (ÇHDS) en temel maddesi olan yaşama hakkının ağır ihlaline yol açıyor. Çeşitli raporlar, çatışmaların başlangıcından itibaren 18.000'den fazla çocuğun hayatını kaybettiğini ve 50.000'den fazla çocuğun yaralandığını gösteriyor. Bu veriler, günde ortalama 26 çocuğun yaşamını yitirdiğini ifade ediyor. Kayıplarla birlikte bu rakamın daha yüksek olduğu tahmin ediliyor. Hayatını kaybedenlerin yanı sıra, binlerce çocuk uzuv kaybı veya kalıcı sakatlık gibi ağır yaralanmalarla mücadele ediyor. UNICEF, bölgedeki durumu 'akıl almaz bir dehşet' olarak niteliyor ve çocukların korunmaya acil ihtiyacı olduğunu vurguluyor.

Açlık ve Hastalıkla Mücadele: İkincil Ölümler

Çocuk ölümleri sadece doğrudan saldırılarla sınırlı kalmıyor. Altyapının çökmesi ve insani yardım erişiminin kısıtlanması, çocukları açlık ve hastalık gibi ikincil tehditlerle karşı karşıya bırakıyor. UNICEF ve Dünya Gıda Programı (WFP) raporları, Gazze Şeridi'nde akut yetersiz beslenme (malnütrisyon) oranlarının rekor seviyelere ulaştığını gösteriyor. Bölge genelinde 71.000 çocuk ve 17.000'den fazla annenin akut yetersiz beslenme tehdidi altında olduğu belirtiliyor. Kıtlığın teyit edildiği bölgelerde ise her beş çocuktan birinin akut yetersiz beslenme ile karşı karşıya olduğu tespit ediliyor.

Gıda ve su kıtlığı nedeniyle açlık ve yetersiz beslenmeden hayatını kaybeden çocuk sayısının da yüzlerle ifade edildiği bildiriliyor. Su krizinin de etkisiyle bir milyondan fazla çocuk dehidrasyon tehdidi altında bulunuyor.

Eğitim Sisteminin Tamamen Çöküşü

Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin güvence altına aldığı eğitim hakkı (Madde 28) Gazze'de tamamen yok olma tehlikesiyle karşılaşıyor. Çatışmalar nedeniyle Gazze Şeridi'ndeki okulların %95'i bombalama sonucu hasar gördü veya tamamen yıkıldı. Verilere göre, 668 okul doğrudan hedef alındı, 165 okul ve üniversite tamamen yıkıldı, 392'si ise kısmen hasar aldı. Bu saldırılarda 13.500'ü aşkın öğrenci, 830 eğitimci ve 193 akademisyen hayatını kaybetti. Sonuç olarak, 785 bin öğrenci eğitimden mahrum kaldı. Okulların sığınak olarak kullanılması, bu kurumların güvenliğini daha da tehlikeye atıyor.

Sağlık Hizmetlerine Erişim İhlali

Çocuğun sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı (Madde 24) da ciddi bir ihlale uğruyor. Saldırılar sonucunda 38 hastane ve 96 sağlık merkezi ya bombalandı, yıkıldı ya da hizmet dışı bırakıldı. 197 ambulansın hedef alındığı, bu durumun yaralı çocuklara acil tıbbi yardım ulaşımını engellediği belirtiliyor. Sağlık sektörüne yönelik saldırılarda binlerce sağlık çalışanı hayatını kaybetti; bu durum, kalan az sayıdaki hastanede dahi hizmet verilmesini imkânsız hale getiriyor. Tıbbi malzeme ve ilaç eksikliği, yaralı ve hasta çocukların tedavisini sekteye uğratıyor. Hastanelerin çalışmaması, binlerce hamile kadının düşük yapmasına veya sağlıksız koşullarda doğum yapmasına yol açarak yeni doğanların yaşam hakkını da tehdit ediyor. Bu veriler, uluslararası insancıl hukukun ve Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin acil ve kararlı bir şekilde uygulanması gerekliliğini ortaya koyuyor.